Skip to main content
Koningslaan 13

Provinciale Staten verkiezingen 1935

02 maart 2023

Bij de verkiezingen in Bussum voor de Provinciale Staten, 88 jaar geleden, kreeg de Nationaal Socialistische Beweging (NSB) 10 procent van de stemmen, bijna 3 procent boven het landelijk gemiddelde. In Naarden haalde partij zelfs 16,1 pocent van de stemmen. De partij scoorde vooral goed in de Bussumse villawijken. In het stemlokaal in de Gooische HBS stemde zo’n 20 procent van de kiezers op de NSB. Landelijk behaalde de partij toen bijna 8%. Twee NSB-ers namen na de Provinciale Staten-verkiezingen zitting in de Eerste Kamer. In 1933, twee jaar na de oprichting van de partij, was aan de Koningslaan 13 in Bussum een ‘kringhuis’ van de NSB geopend. (zie de foto) Het huis kreeg al gauw de bijnaam ‘het bruine huis’ (al was het wit), vanwege de bruine uniformen van de Nazi’s. De NSB-ers colporteerden regelmatig met hun blad 'Volk en Vaderland' door Naarden en Bussum; de geüniformeerde NSB-ers marcheerden ook door de straten, waarbij regelmatig botsingen waren met linkse groeperingen uit Bussumse volkswijken. De aanhang van de NSB begon te dalen toen de oorlogsplannen van Duitsland steeds duidelijker werden werden. Dat bleek al in 1937 bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Toen daalde de score naar iets meer dan 4 procent. Het kringhuis van de NSB  in Bussum is opgenomen in de Gedenkroute Gooise Meren.