Het Fabius archief gevonden
Jan Hekkenberg
Klik hier voor de PDF versie van dit artikel
Lezers van het Contactblad zullen met belangstelling de persberichten gelezen hebben over de ontdekking van het archief van A.N.J. Fabius (25 februari 1855 - 18 april 1921). Generaal-majoor Fabius is bekend geraakt door de publikatie van zijn boekje "Geschiedenis van een Honderdjarige", dat ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de gemeente Bussum (in 1917) werd geschreven. Hiervan zijn enige heruitgaven verschenen.
A.N.J. Fabius, zoon van de burgemeester van Naarden (G.C. Fabius), had naast zijn militaire carrière een ruime belangstelling voor geschiedenis en literatuur. Hij schreef ook over Naarden en als eerste stadsarchivaris van Naarden heeft hij (van 1883-1885) een gewaardeerde rol gespeeld, zoals in recente persartikelen is gememoreerd. Zijn eigen archief is toevallig ontdekt door de betrokkenheid van Fabius bij een studiefonds: "Het Generaal Van Heutszfonds". Dit was opgericht in 1905 ter huldiging van de generaal, de held van de Atjeh-oorlog. Het kontakt met de pupillen van het studiefonds werd onderhouden door generaal-majoor Fabius, die vanaf 18 £ebruari 1914 in een huis aan de Parklaan (vroeger genummerd 26 en 40; per 1 januari 1960 vernummerd in 46) heeft gewoond.
Tan Malaka
In 1915 was er ook een Indonesiër, die een toelage uit dit fonds ontving. Zijn naam was Ibrahim ("Iepie") Tan Malaka. Hij woonde eerst in Haarlem, waar hij een kweekschool opleiding volgde. Toen hij ziek werd en omdat hij slecht behuisd was, vond de zorgzame Fabius het beter, dat de jongeman naar Bussum kwam.
Tan Malaka werd later politiek aktief. Hij is enigszins vergeten geraakt, maar er zijn over hem een aantal studies verschenen, waaronder een proefschrift van Harry A. Poeze (uitgever Nijhoff 1976, 605 blz.). Tan Malaka heeft ook een autobiografie geschreven, waarin hij vertelt over zijn verblijf in Bussum met vermelding van Fabius en dr. Clinge Doorenbos. Het proefschrift van dr. Poeze bevat een apart hoofdstuk over het verblijf van Tan Malaka in Bussum (1916-1919). Bij de noten komt een verwijzing voor naar het A.N.J. Fabius-archief. Dr. Poeze vermeldt, dat hij hierin géén bijzonderheden over Tan Malaka had aangetroffen. De aanduiding van het bestaan van een Fabius-archief in dit proefschrift heeft evenwel tot de huidige opsporing geleid.
Dank zij de hulp van een Bussums lid van de familie Fabius, de heer J.C. Fabius, werd het mogelijk om mevrouw M.N. Wiemeyer-Fabius in Aerdenhout te benaderen. Na overleg met de heer Marcus van der Heide en de schrijver dezes, besloot mevrouw Wiemeyer-Fabius, de kleindochter van generaal-majoor A.N.J. Fabius, om het archief van haar grootvader (voormalig stads-archivaris van Naarden) voor het nageslacht aan het stadsarchief van Naarden te schenken.
INFORMATIE GEZOCHT
In een volgende uitgave van het Contactblad hoopt de schrijver dezes een bijdrage te leveren getiteld: "Tan Malaka in Bussum". Naspeuringen inzake deze periode (1916-1919) vinden nog plaats.Hij woonde op de Korte Singel 36 (bij de familie Koopmans) en op de Gooilandseweg 6 (bij de familie Drescher). Lezers die eventueel over informatie beschikken, worden verzocht kontakt op te nemen met de redaktie.