Burgemeesters en Gemeentesecretarissen van Bussum 1817-1992
Johan Klijnman
Klik hier voor de PDF versie van dit artikel
In het vorige Contactblad van de Historische Kring is beschreven hoe in Bussum het honderd-jarig bestaan werd gevierd. Hierbij wordt melding gemaakt van een oorkonde met daarop de namen van de burgemeesters vanaf 1817 tot 1917 met de jaartallen van hun ambtsperiode. Deze lijst volgt hieronder en is aangevuld met de gegevens over de periode van 1917 tot 1992. Een opsomming van de personen, die gedurende de afgelopen 175 jaar gemeentesecretaris van Bussum waren, volgt daarna. Voor meer informatie en achtergronden over burgemeesters en secretarissen wordt verwezen naar het boek "Dorp met de groene Spieghel" van J.Bruineman-Kaarsgaren en C.D. van Vliet.
Het eerste gemeentebestuur bestond in 1817 uit:
J.J. Thierens, schout
Y. Kaarsgaren, assessoor (wethouder)
J. van Thienen, assessoor (wethouder)
T. Ruisendaal
M. Krijnen
P. Dankelscheijn
De gemeentesecretaris was (tot zomer 1823) Carel Besancon,. handelaar in tabak en spiritualiën.
Burgemeesters van Bussum
1817 - 4-11-1820 Jacobus Johannes Thierens Jac.zn.
29-01-1821 - 1850 Hendrik Banis
1850 - 1851 Anthonie Lodewijk de Roeper
1851 - 1861 Dirk Jacob Vogelpoot
1861 - 1862 Dirk van Zeventer
1862 - 1868 Reinse Keijzer
1868 - 1877 George Wilhelm Conrad Westenberg
1877 - 1883 Pieter Langerhuizen Lzn.
jan. 1884 - 17-03-1909 Jonkheer Reinier van Suchtelen van de Haare
1-07-1909 - 1-10-1919 mr. Herman Theodoor s'Jacob
1-11-1919 - 1-01-1939 Hugo de Bordes
15-03-1939 - 1-12-1941 M. Fernhout
1942 - 5-1945 G. Nieuwenhuijs
1945 - 1-07-1949 M. Fernhout
1-07-1949 - 28-08-1965 Johannes Cornelis Haspels
1-03-1966 - 1-10-1974 A. Admiraal
1-11-1974 - 7-04-1975 IJsbrand Hendrik de Zeeuw
16-08-1975 - 1-09-1985 Jan Aantjes
1-11-1985 - drs. Willem Jan Marie Holthuizen
Personalia gebaseerd op kranteartikelen.
Jonkheer R. van Suchtelen van de Haare, geboren in Olst op 27 november 1833, op 75-jarige leeftijd overleden in Bussum op woensdag 17 maart 1909. Op 20 maart 1909 begraven op de algemene begraafplaats in Bussum. Hij vestigde zich in januari 1884 in Bussum op het adres Lindenlaan 10 en woonde vervolgens op de adressen Koningslaan 16, Koningslaan 19 en Prins Hendriklaan 28.
H.Th. s'Jacob (geboren s'Gravenhage 4 maart 1869), sinds 24 april 1906 burgemeester van Loosdrecht, werd per 1 juli 1909 benoemd tot burgemeester van Bussum. Intocht en installatie vonden plaats op 5 juli 1909. Hij werd na tien jaar burgemeesterschap benoemd tot Commissaris van de Koningin in de provincie Utrecht. Afscheid werd genomen in de raadsvergadering van 30 september 1919.
H. de Bordes (geboren Leeuwarden 19 januari 1873), lid van de Anti-Revolutionaire Partij, werd bij Koninklijk Besluit van 11 oktober 1919 benoemd tot burgemeester van Bussum met ingang van 1 november 1919. Hij was sinds 1 december 1903 burgemeester en secretaris van Vlaardinger-Ambacht, terwijl hij bovendien sinds 1911 wethouder van de gemeente Vlaardingen was. Installatie als burgemeester vond plaats op 4 november 1919. Hij kreeg in mei 1932 namens de gemeenteraad en de gemeente-secretaris ter gelegenheid van zijn 12½-jarig ambtsjubileum als burgemeester van Bussum een ambtsketen aangeboden. Bij het bereiken van de 80-jarige leeftijd, op 19 januari 1953, schonk hij de ambtsketen aan de gemeente Bussum. H. de Bordes nam afscheid op 29 december 1938.
M. Fernhout (Buitenpost in Friesland 30 juni 1884), kwam uit een predikantengezin van 12 kinderen; zijn vader was voorganger van de Gereformeerde kerk. Per 3 mei 1910 werd hij, op 26-jarige leeftijd, benoemd tot burgemeester van Tienhoven. Tot juni 1914, waarna hij vijf jaar burgemeester was in Mijdrecht en Wilnis. In mei 1919 volgde de benoeming in Kampen, waarna hij na 13 jaren in april 1933 burgemeester werd in Middelburg. Bij Koninklijk Besluit van 17 februari 1939 werd hij met ingang van 15 maart 1939 benoemd in Bussum. De installatie volgde op dinsdag 21 maart 1939. Met ingang van 1 december 1941 heeft burgemeester Fernhout zijn taak neergelegd. Na het einde van de Tweede Wereldoorlog keerde hij terug als burgemeester. Op 30 juni 1949, op de dag van zijn 65ste verjaardag, nam M. Fernhout officieel afscheid en ging met pensioen.
J.C. Haspels (Piershil ZH 1 oktober 1901 - Bussum 28 augustus 1965), begon zijn gemeentelijke loopbaan in 1919 in Spijkenisse, werkte daarna op de gemeentesecretarie van Zwijndrecht en was vervolgens chef van de afdeling financiën in Nieuwer-Amstel. Van 1 januari 1934 tot 1 november 1935 was hij gemeentesecretaris van Enkhuizen en vanaf 1 november 1935 tot juli 1949 burgemeester in Enkhuizen. Van 1960 tot 1963 was hij lid van de Eerste Kamer voor de Anti-Revolutionaire Partij. J.C. Haspels had een brede belangstelling, maar was met name een grote deskundige op het terrein van de gemeente-financiën en het gemeentelijk financieel beheer. Hij overleed in Bussum op 28 augustus 1965. Op 2 september werd hij, na een dienst in de Wilhelminakerk, begraven op de algemene begraafplaats in Bussum.
A. Admiraal (Koog aan de Zaan 12 september 1909), kwam na de HBS in dienst bij Verkade in Zaandam op de afdeling landelijke verkoop, controle en correspondentie. In 1939 werd hij voor de Anti-Revolutionaire Partij lid van de Zaandamse gemeenteraad. Na de oorlog werd hij wethouder van Zaandam en tegelijk tijdelijk ambtenaar op de griffie in Haarlem. Dat begrip "tijdelijk" werd speciaal gecreëerd om het mogelijk te maken dat A. Admiraal en provinciaal ambtenaar en wethouder van Zaandam kon zijn. Hij was van 1949 tot 28 februari 1966 burgemeester in Enkhuizen.
A. Admiraal werd in Bussum als burgemeester geïnstalleerd op 1 maart 1966 en nam 27 september 1974 afscheid van Bussum.
IJ.H. de Zeeuw (Ridderkerk 27 januari 1923 - Bussum 7 april 1975) was lid van de Gereformeerde Kerk en van de Anti-Revolutionaire Partij. Hij verhuisde in 1934 naar Numansdorp-Klaaswaal in Zeeland, waar zijn vader burgemeester werd. Na de oorlog werkte hij als hoofdcommies op de gemeenteadministratie in Numansdorp. Op 1 januari 1959 werd hij benoemd tot burgemeester van Andijk, nabij Enkhuizen. Ruim zes jaar later, op 1 juni 1966, werd hij burgemeester van Enkhuizen. Hij was de derde burgemeester van Enkhuizen die burgemeester in Bussum werd. Na slechts enkele maanden burgemeester van Bussum te zijn geweest, overleed hij op 7 april 1975.
J. Aantjes (Bleskensgraaf 5 augustus 1920) werd na de oorlog in Gouda gemachtigde voor de voedselvoorziening. Vervolgens werd hij ondermeer secretaris van de Christelijke Boeren- en Tuindersbond. In 1961 werd hij burgemeester van de gemeente Brakel in de Bommelerwaard (toen een plaats met circa 5.500 inwoners). Vijf jaar later volgde zijn benoeming tot burgemeester van Oud Beijerland (op dat moment circa 9.000 inwoners). Hij werd per 16 augustus 1975 benoemd in Bussum; de installatie vond plaats op 19 augustus 1975. Hij had als nevenfunktie onder andere het lidmaatschap van het dagelijk bestuur van de Raad van Europese Gemeenten.
W.J.M. Holthuizen (Haarlem 26 mei 1938) doctorandus in de economie, was enkele jaren leraar in Haarlem en wetenschappelijk medewerker in Tilburg. Van 1967 tot 1969 werkzaam bij het kabinet van de toenmalige commissaris van de koningin in Noord-Brabant, Kortman. Daarna zeven jaar werkzaam bij de VNU te Aerdenhout in diverse staf- en lijnfunkties en ondermeer betrokken bij een reorganisatie door McKinsey. Van 1976 tot 1978 hoofd van de stafdiensten van het Ahold-concern. In 1978 werd hij burgemeester van Delden in Overijssel. Per 1 november 1985 burgemeester van Bussum. Hij werd geïnstalleerd op woensdag 6 november 1985. Gedurende deze eeuw waren alle Bussumse burgemeesters lid van de Anti-Revolutionaire Partij. Burgemeester Holthuizen, een katholiek, werd de eerste VVD-burgemeestervan Bussum.
Gemeentesecretarissen van Bussum
1817 - 1823 Carel Besancon
1823 - 31-12-1854 Cornelis Hendrik Wachtels
1-04-1855 - 1875 Gerrit Banis
1-08-1875 - 23-01-1877 J.Th.B. van der Roest
12-1877 - 5-1887 Gerardus Franciscus Snoekx
6-1887 - 12-1900 Pieter Alkemade
1-07-1901 - 16-04-1909 Andries Willem Bronsveld
12-10-1909 - 6/7-1942 Jan Hendrik Willem Reddingius
1-12-1942 - 31-12-1955 mr. W.G. Klomp
1-01-1956 - 1-02-1962 B. Burger
1-02-1962 - 1-03-1974 A.J. Nieuwenhuizen
1-03-1974 - 1-09-1977 R.A.W. Poort
1-09-1977 - 1-12-1980 drs. C.N.J. Versteden
1-03-1981 - J.P.C. Buijs
In de gemeenteraadsvergadering de dato 19 december 1854 werd, wegens zijn afnemende gezichtsvermogen, aan C.H. Wachtels op zijn verzoek eervol ontslag verleend per 31 december 1854.
In de raadsvergadering van 28 maart 1855 werd het raadslid G. Banis per 1 april 1855 benoemd tot secretaris en tevens in die vergadering beëdigd. In de notulen van de op 20 april 1875 gehouden raadsvergadering wordt gemeld dat de secretaris ongesteld is en uit de notulen van 26 juni 1875 blijkt dat op dat moment de plaats van secretaris door overlijden vacant is.
J.T.B. van der Roest werd op 15 juli 1875 beëdigd als secretaris met ingang van 1 augustus 1875. Hem werd op 23 januari 1877 op zijn verzoek eervol ontslag verleend als secretaris der gemeente. Vanaf die dag is hij, tot de raadsvergadering de dato 6 augustus 1877, waarnemend secretaris.
In de raadsvergadering van 5 oktober 1877 wordt benoemd als secretaris: de heer G.F. Snoekx, volontair ter gemeente-secretarie van Wychen. De beëdiging vond plaats in de raadsvergadering d.d. 5 december 1877. Op 16 mei 1887 werd in de raadsvergadering gemeld, dat overleden is de heer G.F. Snoekx, die gedurende bijna 10 jaren de funktie van secretaris der gemeente Bussum heeft bekleed.
In de vergadering van 13 juni 1887 wordt P. Alkemade benoemd tot gemeentesecretaris op een jaarwedde van 525 gulden. P. Alkemade, lid van de gemeenteraad en ambtenaar van de burgerlijke stand in Noordwijk, is geïnstalleerd in de raadsvergadering van 23 juni 1887. In de notulen van de raadsvergadering d.d. 21 maart 1901, onder de ingekomen stukken, staat vermeld de benoeming van de gemeentesecretaris in de vacature P. Alkemade. Uit 45 sollicitanten is door burgemeester en wethouders een aanbeveling opgemaakt.
Per 1 juli 1901 wordt benoemd A.W. Bronsveld jr., secretaris der gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude. Secretaris Bronsveld is in Bussum overleden op 16 april 1909.
J.H.W. Reddingius was commies der secretarie in Bussum. In de vergadering van de raad van 8 september 1909 werd hij tot secretaris benoemd met ingang van de dag van zijn installatie: 12 oktober 1909.
Mr. W.G. Klomp kwam op 1 januari 1921 in dienst van de gemeente Bussum als hoofdcommies-redacteur en werd per 1 december 1942 gemeentesecretaris.
B. Burger, secretaris in de gemeente Goes, volgde hem per 1 januari 1956 op als secretaris in Bussum.
A.J. Nieuwenhuizen werd benoemd in de raadsvergadering d.d. 29 januari 1961 en vertrok per 1 april 1974 in verband met zijn benoeming tot secretaris van het gewest Arnhem.
Zijn opvolger werd R.A.W. Poort, gemeentesecretaris van Lichtenvoorde, die Bussum per 1 september 1977 verliet om gemeente-secretaris te worden in Hengelo.
C.N.J.Versteden, hoofd van de afdeling ruimtelijke ordening in Bussum werd als secretaris beëdigd in de raadsvergadering van 18 augustus 1977. Hij werd in 1981 gemeentesecretaris van de stad Utrecht.
J.P.C. Buijs, gemeentesecretaris van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude, werd per 1 maart 1981 gemeentesecretaris in Bussum.
Bronnen:
- De Bussumsche Courant.
- "Dorp met de groene spieghel" van J.Bruineman-Kaarsgaren en C.D.van Vliet.
- "150 jaar Bussum" door W.J. Rust en S.G. Zwart.
- Voorstellen/notulen van de gemeenteraad.