Klik hier voor de PDF versie van dit artikel

Een binnelandsch paspoort

Naar aanleiding van het artikel van de heer G.Langemeijer in het septembernummer van ons Contactblad bereikten de redactie twee reacties: van de heer G.W.Schouten en van de heer B.Bal. Hieronder vindt U ze:

Rectificatie 1
De bezitter van het paspoort G.L.Gaarlandt, zijn lengte was 1 el 720 streep = 1.41 meter (69 cm + 72 cm). Hier heeft de heer Langemeijer een vergissing gemaakt; hij heeft zich niet gerealiseerd dat in de vorige eeuw de lengtematen in oude benamingen werden aangegeven, maar wel volgens het metriek stelsel. 1 el= 1 meter 1 palm= 1 decimeter 1 duim= 1 cm 1 streep= 1 mm
De lengte van de bezitter van het paspoort de heer Gaarlandt was dus niet 1.41 meter maar 1.72 meter. Ik reageer op dit artikel daar (toekomstige) onderzoekers onder de leden, die de huwelijksbijlagen van hun voorouders aanvragen (Ook zelfbediening veelal mogelijk) aan de hand van het bovenstaande exact hun lengte in de hedendaagse maten kunnen omzetten. In de bijlage Nationale Militie staat de lengte in oude benamingen vermeld.

Rectificatie 2
In het artikel (Contactblad van september 1990) is uitgegaan van de oude el. Echter de autoriteiten maten toen niet meer met de el van voor 1800, maar hanteerden het tiendelige stelsel, dat Napoleon hier liet invoeren. Vanwege de haat tegen de franse bezetters (1795-1813) wilden onze betovergrootouders niet meer van hun meters en andere uitvindingen horen. Daarom liet onze koning Willem I de meter "Nederlandsche El" noemen, kreeg de decimeter de oude naam "Palm", werd de centimeter "Duim" en de millimeter "Streep". In officiele stukken moest derhalve sprake zijn van "Nederlandsche Ellen". Later werd de maat alleen nog uitgedrukt in El en Streep.
Gaarlandt mat dus 1 meter en 720 millimeter, ofwel 1,720 en dat komt beter overeen met. de gemiddelde lengte van onze toen vrij korte voorouders.