Carol Voges, illustrator en striptekenaar

Hans Jonker

Klik hier voor de pdf van dit artikell
De illustraties zijn aanklikbaar voor een vergroting 

In de jaren vijftig woonde aan de Huizerweg nr. 19 illustrator en striptekenaar Carol Voges. Iedereen kende in die tijd zijn werk (vaak zonder daarbij zijn naam te weten). Overal verscheen werk van Voges in zijn zo kenmerkende tekenstijl: boekomslagen en boekillustraties, bladmuziek, politieke prenten en sporttekeningen in kranten en tijdschriften; en vooral stripverhalen.

De productiviteit van Carol Voges werd maar door weinigen overtroffen. In interviews vertelde tekenaar over een dagindeling waarbij hij meestal van ’s morgens vroeg tot na middernacht doortekende. Duizenden tekeningen kwamen van zijn tekentafel.

Het ongewone talent bleek al op jonge leeftijd. “In 1931 zette ik m’n eerste tekening op papier. U had ze moeten horen thuis. Ze braken de tent af. Want zoiets hadden ze nog nooit gezien. Ik was pas vijf jaar, moet u rekenen”, vertelde Voges op 21 maart 1964 aan de Provinciale Zeeuwse Courant. “Goed, ik ben wel op een tekenschool geweest, maar als u het mij vraagt: een wassen neus. Tekenen moet in je zitten. Leren doe je het niet. Ik kwam trouwens uit een artistiek gezin. Mijn vader tekende heel goed. Hij vond alle onderwerpen interessant, net als ik.”

Pa Pinkelman en Tante Pollewop op bezoek bij Carol Voges in Bussum

Geboren en getogen in de Amsterdamse wijk Betondorp wordt Voges al als tiener ontdekt en door de tekenstudio van Marten Toonder in dienst genomen. Voges is op deze jonge leeftijd deelnemer aan de ongelooflijke activiteiten, die het bedrijf van de broers Marten en Jan Gerhard Toonder in de bezettingsjaren 1940-1945 combineert. Aan de met de bezetter collaborerende De Telegraaf leveren ze het stripverhaal Tom Poes en sporttekeningen, terwijl de studio tegelijkertijd voor het verzet werkt en onder meer het illegale satirische blad Metro produceert. De jonge Carol tekent aan alles mee.

Zijn grootste bekendheid krijgt Voges als hij na de bevrijding door de Volkskrant wordt gevraagd om samen met de immens populaire schrijver Godfried Bomans een nieuw stripverhaal te beginnen. De twee fantasierijke mannen bedenken de volslagen absurde avonturen van Pa Pinkelman en Tante Pollewop. Carol Voges is pas twintig jaar als de eerste aflevering verschijnt. Van 1945 tot 1952 publiceert het dan nog katholieke ochtendblad vier opeenvolgende verhalen van de merkwaardige geleerde en zijn mollige vrouw. Pas veel later komt Carol Voges erachter dat hij eigenlijk karikaturen van zijn eigen ouders heeft getekend. 

	Het logo van Bensdorp, naar alle waarschijnlijkheid van de hand van Voges

Na zijn huwelijk verhuist Voges naar Bussum en combineert hij via het reclame-adviesbureau Van Bossum-Voges aan de Eslaan nr. 2 freelance werk met meer commerciële opdrachten. Veel Bussumse bedrijven laten reclamewerk tekenen in de populaire stijl van hun plaatsgenoot. De grootste klant is de cacao- en chocoladefabriek Bensdorp, met opdrachten voor advertenties en verpakkingen. In het bedrijfsblad Bitter en Zoet verschijnt het stripverhaal Bonzo op speurtocht!, met veel verwijzingen naar voor insiders herkenbare situaties. Alles wijst erop dat Carol Voges ook de ontwerper is van het Bensdorplogo in die typische Voges-letter.

Reclame voor het reclamebureau van Voges

Het gezin Voges verhuist naar een riant huis aan de bosrand in Soest. In deze tijd bereikt de productiviteit van Carol Voges een onwaarschijnlijke hoogte. Wie nog eens in zijn boekenkast naar de omslagen van Bob Evers, Biggles en P.G.Wodehouse kijkt: allemaal Carol Voges! Meer dan honderd kinderboeken. En altijd maar stripverhaal na stripverhaal. .

	Een van de vele door Voges getekende omslagen voor de Bob Evers-serie

Door verzamelaars wordt geprobeerd een overzicht te maken van het oeuvre. Op http://carolvoges.blogspot.nl is de tussenstand te zien

Later, in zijn appartement in het Rosa Spierhuis in Laren, richt Carol Voges opnieuw een atelier in. Dan kiest hij alsnog voor het werken in olieverf en verruilt hij de tekentafel voor een schildersezel.

Carel Willem Voges overlijdt in 2001. Hij wordt op de begraafplaats Woensberg in Blaricum begraven.
In Almere is een gracht naar de tekenaar genoemd.