Bussums Historisch Tijdschrift 21/3 (december 2005) pag. 34

Reacties op de oproep Bussumse families:
Jacob van den Berg(h) tegen Jan Tabak

D.J. van den Berg

Klik hier voor de pdf-versie van dit artikel.
Onderstaande illustratie is aanklikbaar voor een vergroting.

	Van den Berg (Jan Tabak)

Opmerkelijk nieuws over de familie Van den Bergh is terug te vinden in de 17de eeuwse akten. In een notariële akte van 3 juli 1673 voor notaris Cornelis Brouwer in Naarden komen we Jacob van den Berg(h) tegen. Jacob had waarschijnlijk een avond zitten innemen in de tapperij van Jan Toebaxman (Jan Tabak). Die avond heeft hij met Toebaxman gewed om vier dukaten wie het eerst zou trouwen. De volgende dag wisten ze beiden nog van hun weddenschap en hebben ze die laten vastleggen bij de notaris. Jacob krijgt van Jan alvast vier dukaten en moet er acht terug betalen als Jan eerder trouwt. De notaris heeft zelf blijkbaar plezier in de weddenschap en draagt zijn steentje bij. Hij zet in op Jacob want hij schrijft onder de akte: "Om thien kanne wijn gewet tegen een dat Jacob Janszoon van den Berg(h) niet en sal betalen".

De precieze tekst van de weddenschap luidt:

Op huyden den 3e julius 1673, compareerde voor my Cornelis Brouwel: notaris publ. residerende binnen Naerden de E. Jacob Jocobsz. van den Berg(h) ten eenre & Jan Jacobz. Toebaxmanten ander syde, & verclaerden met malcander aengegaen te hebben seecker wetspell in maniere naer volgende, namentlyc dat deegene die eerst van hunluyde beide sal comen te trouwen, van de andersal winnen de somme van vier ducatons & syn tot die eynde door de voornoemde Jacob Jansz. van den Berg(h) alreede van den voorge-schreven Jan Jacobs Toebaxman ontfangen de selve somme van vier silveren ducatons, op conditie by aldien hy mocht komen te trouwen, dat alsdan in die gevallen soo haest de voornoemde Jan Jacobs Toebaxman hertrouwd is Hy Jacob. Jacobsz. van den Berg(h) aen de selve Jan Jacobs Toebaxman zal geven de sommae van acht silvere ducatons. Actum in Naerden & te aerconde desse by de compararanten onderteekend op de dag maeat &jaer alsboven.

Waarschijnlijk heeft Jan Toebaxman inderdaad de weddenschap verloren. In de archieven is terug te vinden dat Vader Van den Berg(h) ruim een jaar later op 30 september 1674 verklaart dat zijn zoon Jacob met een Utrechtse vrouw gaat trouwen.
Jan moet later ook getrouwd zijn. Te lezen valt dat hij in 1693 zijn zoon begraaft en in 1695 zijn vrouw. Het logement van Jan Toebaxman lag even buiten de vesting Naarden, aan de huidige Amersfoortse straatweg. Hijzelf noemde zijn herberg Sandbergen of de Sandberg naar het heuvelachtige terrein dat nog niet afgegraven was. De herberg werd al gauw naar de eigenaar Jan Tabak genoemd. Er zouden later nog vele beroemdheden logeren.

Meer over de familie Van den Berg(h) is te vinden op: http://www.erfgooier.tk